Dönemin siyasi iktidarının desteğiyle Türk Silahlı Kuvvetleri’ne (TSK) kumpas kuran FETÖ, bundan 8 yıl önce kanlı bir darbe girişimine kalkıştı. O gece 251 yurttaş şehit, 2 bin 196 yurttaş ise gazi oldu. 21 Temmuz 2016’da ilan edilen OHAL 18 Temmuz 2018’de sona erdi. Siyasi iktidar, OHAL sürecinde çıkartılan kanun hükmündeki kararnameleri FETÖ ile mücadeleden çok kendi iktidarını güçlendirmeye yönelik kullandı. FETÖ davalarında örgütün siyasi boyutunun es geçilmesi ve FETÖ borsası iddiaları terör örgütüyle mücadeleye gölge düşürürken, süreç boyunca hedef haline getirilen subaylara da iadei itibar yapılmadı. 15 Temmuz kalkışmasının yolunu açan kumpas davalarında hedef olan kişiler süreci Cumhuriyet’e değerlendirdi.
Kumpas Mağdurları Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği Başkanı ve kumpas davalarında yaşamını yitiren yarbay Ali Tatar’ın ağabeyi Ahmet Tatar, FETÖ’nün 15 Temmuz’a giden yolda yarattığı bilançoya dikkat çekti.
‘ASRIN KUMPASI’
“Kumpas davalar içerisinde en büyüğü, “Asrın kumpası” dediğimiz Balyoz davasıydı” diyen Tatar, “Balyoz Kumpası ile Türk ordusunun en yetkin subaylarından 365 kişi için bin 339 sayfalık iddianame düzenlendi. Ceza alan subayların 134’ü denizci, 41’i havacı, 38’i karacı, 24’ü jandarmadır. Bu dağılıma göre adeta denizciler darbe yapmaya soyunmuşlardır ki, bunun dünyada başka bir örneği yoktur” ifadelerini kullandı. Yaşananların sürpriz olmadığını belirten Tatar, “Bugün baktığımızda tüm bunların tek bir motivasyonla yapıldığını söyleyebiliyoruz. O da, Cumhuriyetçi Atatürkçü kadroların yerinin ‘alnı secde görmüşler’ diye tarif ettikleri kadrolarla doldurulmasıdır” dedi. Canından, işinden olan, yuvaları dağılan kişilerden özür bile dilenmediğinin altını çizen Tatar, “Siyasi iktidar 15 Temmuz öncesi hatalarını tekrar ediyor. Laik demokratik Cumhuriyet anlayışını bir türlü içselleştiremiyor. Aynı anlayışla, FETÖ yerine başka cemaatlere, tarikatlara devletin, ordunun ve diğer kurumlarının kapılarını açmaya devam ediyor” eleştirisinde bulundu.
134 GENERAL CEZA ALDI
2023 verilerine göre darbe girişimi davalarında toplam 8 bin 724 kişi yargılandı. 58 ilde 293 fi ili darbe davası görüldü. Yargılananlardan 3 bin 834’ü hakkında beraat ve cezalandırmasına yer olmadığına ilişkin karar verildi. Yargılanan 159 generalden 134’ü ceza aldı. 134 generalin 84’ü ağırlaştırılmış müebbet, 24’ü müebbet, 26’sı süreli hapis cezası aldı. Darbe girişiminde 8 binin üzerinde askeri personel, 35 uçak, 3 gemi, 37 helikopter, 74’ü tank 246 zırhlı araç ve 4 bina yakın hafi f silah kullandı.
‘UYARDIK AMA DİNLEYEN OLMADI’
15 TEMMUZ’UN emperyalist bir saldırı olduğuna değinen emekli tümamiral Cem Gürdeniz, girişimin ilk saatlerinde bir TV kanalında konuşan ABD’li askeri danışman Ralph Peters’in darbeciler için “İyi çocuklar” dediğini anımsattı. Gürdeniz, “Kumpas davalarda deniz kuvvetlerinin öncelikli hedef alınması tesadüf değildi” ifadelerini kullandı. Gürdeniz ayrıca halkın ve vatansever subayların direnişi olmasa çok daha kanlı bir tabloyla karşı karşıya kalınacağını söyledi.
‘İŞ İŞTEN GEÇİYOR’ UYARISI
FETÖ’nün darbe girişimi öncesi kamuoyunu ve yetkilileri ilk uyaranlardan olan emekli albay Mustafa Önsel, “Uyardık ama dinleyen olmadı. 15 Temmuz’dan sonra da bugün sürecin çok kötü yürütüldüğünü görüyoruz. Yargı aşaması FETÖ’ye propaganda malzemesi olacak hatalar, tutarsızlıklar, adaletsizlikler barındırıyor. İktidar yine uyarıları dikkate almıyor” dedi. Cemaat ve tarikat gibi yapıların kendi hiyerarşileri olduğunu anımsatan Önsel, “Siz bu yapıları devlet mekanizmasının içine alırsanız, kendinizce denge olsun diye ‘Biraz ondan, biraz bundan olsun’ mantığıyla yaklaşırsanız kargaşa kaçınılmazdır. İş işten geçmeye başlıyor” uyarısında bulundu.
